روغن زیتون از درخت زیتون که ابتدا یک میوه سبز بسیار ریز است بدست می آید.اندازه زیتون یک بند انگشت است که پس از روغنی شدن گاهی نیز به رنگ سیاه در می آید. روغن زیتون هم خواص درمانی دارد و کاربردی های خوبی در آشپزی.
تاریخچه زیتون
زیتون یکی از قدیمی‌ترین درختان میوه‌دار جهان است و تاریخچه آن به هزاران سال پیش باز می‌گردد. ریشه‌های آن به منطقه مدیترانه و خاورمیانه برمی‌گردد.
درخت زیتون به‌عنوان نماد صلح و حیات در فرهنگ‌های مختلف شناخته می‌شود و در متون باستانی، از جمله کتاب مقدس، به آن اشاره شده است.
استفاده از زیتون و روغن زیتون به دوران باستان بازمی‌گردد. مصریان باستان از روغن زیتون برای مصارف پزشکی و مذهبی استفاده می‌کردند. در یونان باستان، زیتون به‌عنوان نماد ثروت و قدرت بود و در مراسم مذهبی و ورزشی مورد استفاده قرار می‌گرفت.
در طول تاریخ، زیتون به‌عنوان یک محصول باارزش در کشورهای مدیترانه‌ای و همچنین در مناطق دیگر دنیا مورد کشت و استفاده قرار گرفته است. امروزه، زیتون و روغن زیتون به‌عنوان بخشی از رژیم غذایی سالم و مدرن شناخته می‌شوند.
نحوه تولید روغن زیتون در گذشته و حال
تولید روغن زیتون در گذشته و حال به‌طور کلی شامل مراحل مشابهی است، اما با پیشرفت تکنولوژی، روش‌ها بهبود یافته‌اند.
در گذشته
1. جمع‌آوری زیتون‌ها: زیتون‌ها به‌صورت دستی یا با استفاده از ابزارهای ابتدایی از درختان چیده می‌شدند.
2. تمیز کردن: زیتون‌ها از برگ‌ها و شاخه‌ها جدا و تمیز می‌شدند.
3. آسیاب کردن: زیتون‌ها به وسیله سنگ‌های بزرگ یا آسیاب‌های دستی خرد می‌شدند تا از گوشت و هسته جدا شوند.
4. فشردن: مخلوط زیتون خرد شده به‌وسیله فشار دادن در زیر سنگ‌ها یا با استفاده از دستگاه‌های ابتدایی، روغن استخراج می‌شد.
5. جداسازی: روغن به‌دست‌آمده از آب و باقی‌مانده زیتون جدا می‌شد و در ظرف‌های مخصوص نگهداری می‌شد.
در حال حاضر
1. جمع‌آوری زیتون‌ها: همچنان به‌صورت دستی یا با استفاده از ماشین‌های جمع‌آوری انجام می‌شود.
2. شستشوی صنعتی: زیتون‌ها با ماشین‌های شستشو تمیز می‌شوند.
3. آسیاب کردن: با استفاده از آسیاب‌های مدرن که معمولاً از استیل ضد زنگ ساخته شده‌اند، زیتون‌ها به‌طور یکنواخت خرد می‌شوند.
4. فشردن و استخراج: از روش‌های مکانیکی یا شیمیایی برای استخراج روغن استفاده می‌شود. روش‌های مدرن مانند استخراج به‌روش سرد (cold pressing) کیفیت بالاتری از روغن را به‌دست می‌دهند.
5. تصفیه و بسته‌بندی: روغن استخراج‌شده تصفیه و در ظروف مناسب برای فروش بسته‌بندی می‌شود.
این روندها نشان‌دهنده تحول در تکنیک‌ها و فناوری‌های تولید روغن زیتون است که به بهبود کیفیت و کارایی کمک کرده است.
ابتدا روغن زیتون در کجا تولید شد؟
روغن زیتون ابتدا در منطقه مدیترانه تولید شد، به ویژه در کشورهای مانند یونان، ایتالیا و اسپانیا. آثار باستانی نشان می‌دهد که زیتون‌ها و روغن زیتون از دوران باستان در این مناطق کشت و استفاده می‌شدند. درخت زیتون به دلیل مقاومتش در برابر شرایط سخت آب و هوایی، به‌طور خاص در مناطق خشک و گرمسیری مدیترانه رشد می‌کند. با گذشت زمان، تولید و مصرف روغن زیتون به سایر نقاط جهان نیز گسترش یافته است.
استفاده از روغن زیتون
روغن زیتون دارای کاربردهای متنوعی است که شامل:
1. پخت و پز: به‌عنوان یک چربی سالم در سرخ‌کردن، پختن و تهیه سالادها استفاده می‌شود.
2. مراقبت از پوست: به‌عنوان مرطوب‌کننده طبیعی و برای درمان خشکی پوست و آفتاب‌سوختگی کاربرد دارد.
3. مراقبت از مو: به‌عنوان نرم‌کننده و تقویت‌کننده مو استفاده می‌شود و می‌تواند به درخشش و سلامت مو کمک کند.
4. استفاده‌های پزشکی: به‌عنوان یک منبع غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها، برای کاهش خطر بیماری‌های قلبی و بهبود سلامت عمومی مفید است.
5. طعم‌دهی: برای افزودن طعم به غذاها و سالادها به‌کار می‌رود.
6. استفاده در صنایع آرایشی: در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی به‌عنوان یکی از اجزای اصلی استفاده می‌شود.
روغن زیتون به دلیل خواص مغذی و طعم خاص خود، در بسیاری از فرهنگ‌ها مورد استقبال قرار گرفته است
بیشتر بخوانیدروغن زیتون با نان | نحو مصرف روغن زیتون با نان
چه عواملی بر کیفیت روغن زیتون تاثیر دارد؟
کیفیت روغن زیتون تحت تأثیر چندین عامل قرار می‌گیرد:
1. نوع زیتون:
گونه‌های مختلف زیتون دارای طعم و ویژگی‌های متفاوتی هستند که بر کیفیت نهایی تأثیر می‌گذارد.
2. شرایط آب و هوایی:
دما، بارش و شرایط اقلیمی بر رشد درختان زیتون و کیفیت میوه‌ها تأثیر دارد.
3. زمان برداشت:
زمان مناسبی که زیتون‌ها برداشت می‌شوند بر عطر و طعم روغن تأثیرگذار است. زیتون‌های نارس و رسیده طعم و کیفیت متفاوتی دارند.
4. شیوه استخراج:
روش‌های مختلف استخراج روغن (فشاری سرد، فشاری گرم) می‌توانند کیفیت نهایی روغن را تغییر دهند.
5. نگهداری:
شرایط نگهداری روغن زیتون، از جمله دما و نور، می‌تواند بر تازگی و عطر و طعم آن تأثیر بگذارد.
6. آلودگی:
وجود آلودگی‌های شیمیایی یا میکروبی در زیتون‌ها می‌تواند کیفیت روغن را تحت تأثیر قرار دهد.
7. فرایند تولید:
رعایت استانداردهای بهداشتی و کیفیت در مراحل تولید نیز از عوامل مهم است.
